एकता आणि आंतरधर्मीय संवादाला चालना देणारा गोव्यातील ‘ईद मिलन’ सोहळा

- नजराना दर्वेश (गोवा)

जमाअत-ए-इस्लामी हिंद, गोवा तर्फे अनुक्रमे १८, १९, २० आणि २४ एप्रिल २०२४ रोजी सांवोर्डेम, मडगाव, पणजी आणि म्हापुसा यासह राज्यातील विविध ठिकाणी ईद मिलन कार्यक्रमांची मालिका आयोजित करण्यात आली होती. विविध क्षेत्रांतील मान्यवरांनी या कार्यक्रमांना हजेरी लावत त्यांच्या अंतर्दृष्टी आणि अमूल्य विचारांनी उपस्थितांना समृद्ध केले.

आदरणीय वक्त्यांमध्ये डॉ. प्रज्ञा काकोडकर, प्रदीप काकोडकर (चार्टर्ड अकाउंटंट), बिलाल अहमद शेख (प्रोप्रायटर, बिल कोचिंग कर्चोरम), फादर अॅशलिफ कोरिया (साहाय्यक पॅरीश पाद्री, गार्डियन एंजल चर्च, सांवोर्डेम), चिन्मय मिशनच्या स्वामिनी गोपिका नंदा सरस्वती, रोझरी चर्च नावेलिमचे फादर गॅब्रिएल कौटिन्हो, जेआयएचचे संचालक मौलाना इक्बाल मुल्ला, रेव्ह. संदेश प्रभुदेसाई, पत्रकार व लेखक आसिफ हुसेन, जेआयएच गोवा प्रदेशाध्यक्ष, पिलर सेमिनरीचे फादर पीटर मेलो फर्नांडिस आणि जेआयएचचे राष्ट्रीय उपाध्यक्ष डॉ. सलीम इंजिनीअर उपस्थित होते.

सचिव समीउल्ला बेलवाडी, अब्दुल रहमान खान आणि मीनाज बानो यांनी प्रास्ताविकात जमाअत-ए-इस्लामी हिंदच्या गेल्या ७७ वर्षांतील स्तुत्य कार्यांवर प्रकाश टाकला. विशेषत: मणिपूर हिंसाचार आणि कोविड-१९ महामारीसारख्या संकटाच्या काळात सामाजिक उन्नतीसाठी संघटनेच्या सक्रिय भूमिकेवर त्यांनी भर दिला. याशिवाय, फोरम फॉर डेमोक्रेसी अँड कम्युनिटी एलोसिटी आणि सद्भावना मंच यासारख्या विविध उपक्रमांद्वारे सामाजिक न्याय, मानवी हक्कांचे समर्थन आणि सांप्रदायिक सलोखा वाढविण्यासाठी जेआयएचची वचनबद्धता त्यांनी अधोरेखित केली.

संदेश प्रभुदेसाई यांनी ‘द्वेष’साठी कोंकणी शब्द नसल्याची आठवण करून दिली, तर ‘मोग’ आणि ‘माया’सारखे ‘प्रेम’ या शब्दासाठी अनेक शब्द असल्याचे सांगितले. ‘द्वेष’ या शब्दाची अनुपस्थिती गोव्यातील लोकांमध्ये अंतर्निहित ऐक्य आणि द्वेषाचा अभाव दर्शविते. हे ख्रिश्चन, हिंदू आणि मुस्लिम सामायिक समस्या सोडविण्यासाठी एकत्र आल्याच्या ऐतिहासिक उदाहरणांवरून दिसून येते, असे त्यांनी सुचवले. प्रभुदेसाई यांनी आजच्या विभाजनकारी काळात एकतेचे महत्त्व अधोरेखित केले आणि ‘गोकर्पण’ (गोव्याची अस्मिता) जपण्याची गरज अधोरेखित केली आणि समकालीन आव्हानांना तोंड देण्यासाठी गोव्याच्या नागरिकांना ऐतिहासिक ऐक्याचे अनुकरण करण्याचे आवाहन केले.

आसिफ हुसेन यांनी मानवाची एकता ही एकमेव ईश्वराची निर्मिती आहे, यावर भर दिला आणि फुटीरतावादी आख्यानांचे अनुसरण करण्याऐवजी शांतता, सौहार्द आणि बंधुतेसाठी सर्व पैगंबरांनी दिलेल्या मार्गदर्शनाचे पालन करण्याचे आवाहन केले. प्रज्ञा काकोडकर यांनी सामुदायिक परस्परावलंबित्वाची उदाहरणे सादर करून इतरांचे जीवन समृद्ध करण्यात प्रत्येक समाजाची अविभाज्य भूमिका असल्याचे सांगितले. प्रदीप काकोडकर यांनी भारताची अस्मिता समृद्ध करण्यासाठी ‘ईद मिलन’सारख्या कार्यक्रमांचे महत्त्व अधोरेखित केले आणि एकता जपण्यासाठी सामूहिक प्रयत्न करण्याचे आवाहन केले. फादर अॅशलिफ कोरिया यांनी बायबलच्या प्रेरणेने सर्व समुदायांमध्ये एकतेवर भर दिला आणि अधिक सर्वसमावेशक समाजासाठी बंधुभाव वाढविण्याचे आवाहन केले. फादर गॅब्रिएल कौटिन्हो यांनी शिक्षणात प्रगती होऊनही गुन्हेगारी वाढत असल्याची खंत व्यक्त केली आणि शिक्षण आणि अध्यात्म यांच्यातील संबंध अधोरेखित केले. स्वामिनी गोपिका नंदा सरस्वती यांनी धर्माच्या एकात्मतेवर भर दिला. फादर व्हिक्टर फेरराव यांनी सामूहिक संवाद आणि ज्ञानप्रसाराच्या माध्यमातून विभाजनवादी शक्तींचा प्रतिकार करण्याचे आवाहन केले. फादर पीटर यांनी प्रार्थना, उपवास आणि दान यावर लक्ष केंद्रित करून आध्यात्मिक उन्नती जोपासण्यासाठी धार्मिक परंपरांमधून शिकण्यावर भर दिला. 

सलीम इंजिनिअर यांनी करुणेच्या सार्वत्रिक संदेशावर भर देत आजच्या जगात प्रेमाने आणि सामंजस्याने जगण्याची प्रासंगिकता विशद केली. मौलाना इक्बाल मुल्ला यांनी ईद उत्सव आणि सहजीवनाविषयी इस्लामी दृष्टिकोनाची माहिती दिली. बिलाल शेख यांनी ईश्वरभान बळकट करण्यासाठी आणि मुस्लिम जीवन सुधारण्यासाठी रमजानचे महत्त्व अधोरेखित केले.

मान्यवर वक्त्यांनी सर्वसमावेशकता, परस्पर आदर आणि विविधतेचा उत्सव साजरा करण्याचा संदेश आपल्या भाषणातून दिला, ज्यात ईद मिलन सोहळ्याची व्याख्या करणारी एकता आणि परस्पर सन्मानाची भावना दर्शविली गेली. असे आंतरधर्मीय संवाद आपल्या वैविध्यपूर्ण समाजात समजूतदारपणा, सौहार्द आणि सहकार्य वाढविण्यासाठी महत्त्वपूर्ण मंच म्हणून काम करत असल्याचे मनोगत त्यांनी या वेळी व्यक्त केले.