इस्लाममध्ये गृहिणी आणि मातृत्वाला मोठे महत्व

आजच्या काळात सर्वाधिक दुर्दैवी घटनांपैकी एक ही की ज्या स्त्रिया स्वत:ला, गृहस्थ जीवनासाठी तद्नुषंगे मुलाबाळांच्या संगोपनासाठी समर्पित करतात, त्यांच्याशी मोठा अवमानकारक व तुच्छ व्यवहार होतो. नेहमी जेव्हा एखादी स्त्री एखाद्या सामाजिक समारंभात सहभागी होण्यास घराबाहेर पडते, जिथे इतर काही स्त्रिया मोठ्या अभिमानाने आपल्या करीअरचे गुणगान करतात. तिथे अधिकतर तुच्छतापूर्वक काही स्त्रियांचे हे कथन असते की मी फक्त गृहिणी आहे. तेव्हापासूनच नव्या पीढीची तयारी आणि तिच्या पालनपोषणाबद्दल समर्पण लज्जा आणि तुच्छ भावनेचे कारण बनते. हीच ती वस्तुस्थिती होय की जिच्यामुळे अनेक बालकांचे आज अनोळखी लोक पालनपोषण करत आहेत, उदा. क्रेशे, नेनी आणि बेबी सिस्टर्स वगैरे. वास्तविक, माता-पिता आपल्या कार्पोरेट आणि बौद्धिक इच्छा-आकांक्षांच्या मागे धावत असतात. तर काय अशा परिस्थितीत कुटुंबाचा सांगाडा विस्कळीत होणे आणि अल्पवयात गर्भ धारणा (आमच्या नव तरूणांमध्ये मोठ्या प्रमाणात अत्याधिक लैंगिक स्वैराचाराचा भयंकर परिणाम) काही नवल करण्यायोग्य गोष्टी नाहीत. वस्तुत: आम्ही आजच्या भौतिकवादी समाजात ’आई’चे महत्त्व नजरेआड केले आहे.
    तरीही इस्लाम धर्मात, जो आदर-सन्मान मातेशी आणि मातृत्वाशी जोडलेला आहे तो खरोखर अद्वितीय व अनुपम आहे. कुरआनात, आपल्या माता-पित्यासंबंधीचे कर्तव्य आणि त्यांच्याशी प्रेम व दया-अनुकंपापूर्ण वर्तनाला अल्लाहच्या उपासनेच्या त्वरित नंतर सांगितले गेले आहे.
”तुमच्या पालनकर्त्याने निर्णय दिला आहे की तुम्ही त्याच्याखेरीज अन्य कोणाचीही उपासना करू नये आणि माता-पित्याशी चांगले वर्तन करा. जर तुमच्याजवळ त्यांच्यापैकी कोणी एक किंवा दोघे वृद्ध होऊन राहिले तर त्यांच्यासाठी ’अरे’ शब्ददेखील काढू नका व त्यांना झिडकारून उलट उत्तरदेखील देऊ नका, त्यांच्याशी आदराने बोला आणि नरमीने व दयाद्रतेने त्यांच्यासमोर नमून राहा आणि प्रार्थना करीत जा की, हे पालनकर्त्या ! यांच्यावर दया कर ज्याप्रकारे यांनी दया-वात्सल्याने बालपणी माझे संगोपन केले.” (कुरआन - 17:23,24)
    अल्लाहचे पैगंबर (स.) जेव्हा आपल्या साथीदारांशी व अनुयायींशी वार्तालाप करीत, तेव्हा माता-पित्याशी आदर-सन्मानाची वागणू राखण्याची ताकीद अधिकतर त्यांच्या शुमभुखातून निघत असे, या संदर्भात पैगंबर (स.) यांनी फर्माविले, ”नि:संशय जन्नत (स्वर्ग) आमच्या मातेच्या चरणांखाली आहे.” पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी आपल्या साथीदारांना सांगितले की, त्यांनी आपल्या माता-पित्याशी दयापूर्ण व्यवहार करावा, मग त्यांचा धर्म कोणताही असो.
    त्यांची सहाबिया (निकटवर्ती अनुयायी) हजरत अस्मार (रजि.) म्हणतात, ” माझी आई, जी ईमान राखणारी नाही, ती मला भेटण्यासाठी मक्केहून मदीना येथे आली आणि ती माझ्याजवळ काही मागत आहे, तर काय मी तिची मागणी पूर्ण करावी?” त्यावर पैगंबर (स.) यांनी फर्माविले, ” होय, आपल्या मातेशी दयापूर्ण वर्तन करा.” जेव्हा एका माणसाने पैगंबर मुहम्मद (स). यांना विचारले तेव्हा पैगंबर (स.) यांनी अतिशय सुंदर शैलीत सांगितले की एका स्त्रीची कशी विशेष मान-प्रतिष्ठा आहे.
    प्रश्‍नकर्त्याने त्यांना विचारले, ” हे अल्लाहचे पैगंबर ! माझ्याकडून सर्वाधिक सद्वर्तन केले जाण्यास आणि सोबत राहण्यास पात्र कोण आहे? पैगंबर (स.) यांनी फर्माविले, ” तुमची माता” त्या व्यक्तींनी विचारले, ” तिच्यानंतर कोण?” पैगंबर (स.) यांनी पुन्हा फर्माविले, ” तुमची माता,” त्याने पुन्हा विचारले, ” तिच्यानंतर कोण?” पैगंबर (स.) म्हणाले, ” तुमची माता” मग त्याने चौथ्यांदा विचारले, ” तिच्यानंतर कोण?” यावर पैगंबर (स.) यांनी फर्माविले, ”तिच्यानंतर तुमचा पिता.” याहून विशेष हे की पैगंबर (स.) अशा वेळी आपल्या फर्ज नमाजांना संक्षिप्त करीत. जेव्हा ते आपल्या अनुयायींसह नमाज पढत असत कारण मातांकडून बालकांच्या पालनपोषणाची आठवण मातांना नमाजच्या अवस्थेतही येते.
    पैगंबर (स.) म्हणत, ” जेव्हा मी नमाज पढण्यासाठी उभा राहतो तेव्हा माझा इरादा असतो की दीर्घ नमाज पढावी. परंतु, एखाद्या लहान बाळाच्या रडण्याचा स्वर कानावर येताच मी नमाज अल्पशी करतो, कारण त्या बाळाच्या मातेला मी कोणताही त्रास देणे पसंत करीत नाही.”    

- सय्यद हामीद मोहसीन.