माननीय अबू हुरैरा (रजि.) यांच्या कथनानुसार, पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘ज्या मनुष्याने तुम्हाला विश्वासू समजून आपली ठेव तुमच्याजवळ ठेवली आहे ती त्याला परत करा. जर एखाद्या तुमच्याशी विश्वासघात केला तर तुम्ही त्याच्याशी विश्वासघात न करता आपली वस्तू किंवा ठेव वसूल करण्यासाठी दुसऱ्या वैध पद्धतीचा अवलंब करा.’’ (हदीस : तिर्मिजी)
माननीय अबू हुरैरा (रजि.) यांच्या कथनानुसार, पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘अल्लाह म्हणतो की जोपर्यंत एखाद्या व्यवसायाचे दोन भागीदार एकमेकांशी विश्वासघात करीत नाहीत तोपर्यंत मी त्यांच्याबरोबर राहतो, परंतु जेव्हा एक भागीदार दुसऱ्या भागीदाराशी विश्वासघात करतो तेव्हा मी त्या दोघांमधून निघून येतो आणि शैतान त्या ठिकाणी जातो.’’ (हदीस : अबू दाऊद)
स्पष्टीकरण
व्यवसायात भागीदार लोक जोपर्यंत एकमेकांशी विश्वासघात करीत नाहीत तोपर्यंत मी त्यांची मदत करतो, त्यांच्यावर कृपा करतो आणि त्यांच्या व्यवसायात समृद्धी देतो व आपसांतील संबंध दृढ करतो; परंतु जेव्हा त्यांच्यापैकी एखाद्याची वृत्ती बिघडते आणि विश्वासघात करू लागतो तेव्हा मी आपल्या मदतीचा व कृपेचा हात आखडता घेतो आणि मग शैतान तेथे येतो. तो त्यांना आणि त्यांच्या व्यवसायाला विनाशाच्या मार्गावर नेतो.
शेती आणि बागकाम
पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘जो मुस्लिम शेतकरी आहे अथवा बागकाम करतो आणि त्यातून चिमणीने किंवा एखाद्या मनुष्याने किंवा एखाद्या प्राण्याने खाल्ले तर ते त्याच्याकरिता दानधर्म (सदका) ठरते.’’ (हदीस : मुस्लिम)
अतिरिक्त पाणी साठविणे
पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘तीन प्रकारचे लोक आहेत ज्यांच्याशी अल्लाह अंतिम निवाड्याच्या दिवशी बोलणार नाही आणि त्यांच्याकडे पाहणार नाही. पहिला प्रकार त्या लोकांचा आहे ज्यांनी आपले व्यापारी सामान विकताना खोटी शपथ घेतली होती की त्या सामानाची जेवढी किंमत सांगितली गेली आहे त्यापेक्षा अधिक किंमतीला मी ते खरेदी केले आहे. दुसऱ्या प्रकारच्या लोकांनी अस्रनंतर खोटी शपथ घेऊन आणि त्याद्वारे एखाद्या मुस्लिम व्यक्तीचे सामान घेतले. तिसऱ्या प्रकारच्या लोकांनी अतिरिक्त पाणी साठवून ठेवले. अल्लाह अंतिम निवाड्याच्या दिवशी म्हणेल, मी तुझ्यासाठी माझी कृपा रोखून धरीन जसे तू ते अतिरिक्त पाणी साठवून ठेवले जे तू निर्माण केलेले नव्हते. (हदीस : बुखारी, मुस्लिम)
मजुराची मजुरी
माननीय इब्ने उमर (रजि.) यांच्या कथनानुसार, पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘मजुराचा घाम वाळण्यापूर्वी त्याची मजुरी द्या.’’ (हदीस : इब्ने माजा)
स्पष्टीकरण
कारण मजूर त्याच मनुष्यास म्हणतात ज्याला आपले व आपल्या मुलाबाळांचे पोट भरण्यासाठी रोज कष्ट करावे लागते. जर एखाद्याने त्याची मजुरी देण्याचे टाळून दुसऱ्या दिवशी दिली अथवा दिलीच नाही तर तो संध्याकाळी आपले पोट कशाने भरेल आणि आपल्या मुलाबाळांना काय खायला घालील?
माननीय अबू हुरैरा (रजि.) यांच्या कथनानुसार, पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘अल्लाह म्हणतो की जोपर्यंत एखाद्या व्यवसायाचे दोन भागीदार एकमेकांशी विश्वासघात करीत नाहीत तोपर्यंत मी त्यांच्याबरोबर राहतो, परंतु जेव्हा एक भागीदार दुसऱ्या भागीदाराशी विश्वासघात करतो तेव्हा मी त्या दोघांमधून निघून येतो आणि शैतान त्या ठिकाणी जातो.’’ (हदीस : अबू दाऊद)
स्पष्टीकरण
व्यवसायात भागीदार लोक जोपर्यंत एकमेकांशी विश्वासघात करीत नाहीत तोपर्यंत मी त्यांची मदत करतो, त्यांच्यावर कृपा करतो आणि त्यांच्या व्यवसायात समृद्धी देतो व आपसांतील संबंध दृढ करतो; परंतु जेव्हा त्यांच्यापैकी एखाद्याची वृत्ती बिघडते आणि विश्वासघात करू लागतो तेव्हा मी आपल्या मदतीचा व कृपेचा हात आखडता घेतो आणि मग शैतान तेथे येतो. तो त्यांना आणि त्यांच्या व्यवसायाला विनाशाच्या मार्गावर नेतो.
शेती आणि बागकाम
पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘जो मुस्लिम शेतकरी आहे अथवा बागकाम करतो आणि त्यातून चिमणीने किंवा एखाद्या मनुष्याने किंवा एखाद्या प्राण्याने खाल्ले तर ते त्याच्याकरिता दानधर्म (सदका) ठरते.’’ (हदीस : मुस्लिम)
अतिरिक्त पाणी साठविणे
पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘तीन प्रकारचे लोक आहेत ज्यांच्याशी अल्लाह अंतिम निवाड्याच्या दिवशी बोलणार नाही आणि त्यांच्याकडे पाहणार नाही. पहिला प्रकार त्या लोकांचा आहे ज्यांनी आपले व्यापारी सामान विकताना खोटी शपथ घेतली होती की त्या सामानाची जेवढी किंमत सांगितली गेली आहे त्यापेक्षा अधिक किंमतीला मी ते खरेदी केले आहे. दुसऱ्या प्रकारच्या लोकांनी अस्रनंतर खोटी शपथ घेऊन आणि त्याद्वारे एखाद्या मुस्लिम व्यक्तीचे सामान घेतले. तिसऱ्या प्रकारच्या लोकांनी अतिरिक्त पाणी साठवून ठेवले. अल्लाह अंतिम निवाड्याच्या दिवशी म्हणेल, मी तुझ्यासाठी माझी कृपा रोखून धरीन जसे तू ते अतिरिक्त पाणी साठवून ठेवले जे तू निर्माण केलेले नव्हते. (हदीस : बुखारी, मुस्लिम)
मजुराची मजुरी
माननीय इब्ने उमर (रजि.) यांच्या कथनानुसार, पैगंबर मुहम्मद (स.) यांनी सांगितले, ‘‘मजुराचा घाम वाळण्यापूर्वी त्याची मजुरी द्या.’’ (हदीस : इब्ने माजा)
स्पष्टीकरण
कारण मजूर त्याच मनुष्यास म्हणतात ज्याला आपले व आपल्या मुलाबाळांचे पोट भरण्यासाठी रोज कष्ट करावे लागते. जर एखाद्याने त्याची मजुरी देण्याचे टाळून दुसऱ्या दिवशी दिली अथवा दिलीच नाही तर तो संध्याकाळी आपले पोट कशाने भरेल आणि आपल्या मुलाबाळांना काय खायला घालील?
Post a Comment