सूरह अल्अनआम : ईशवाणी (सुबोध कुरआन)

(१३०)    (त्याप्रसंगी अल्लाह त्यांना हेदेखील विचारील की) ‘‘हे जिन्न व मानवसमुदाय! काय तुमच्यापाशी स्वत: तुमच्यापैकी असे पैगंबर आले नव्हते जे तुम्हाला माझी संकेतवचने ऐकवीत होते आणि या दिवसाच्या परिणामाचे भय दाखवीत होते.’’ ते म्हणतील, ‘‘होय, आम्ही आमच्याविरूद्ध स्वत:च ग्वाही देत आहोत.’’^९८ आज या जगातील जीवनाने या लोकांना फसविले आहे, परंतु त्यावेळेस ते स्वत: आपल्याविरूद्ध ग्वाही देतील की ते सत्याला नाकारणारे काफिर होते.^९९
(१३१)    (ही साक्ष त्यांच्याकडून या कारणास्तव घेतली जाईल की हे सिद्ध व्हावे की) तुमचा पालनकर्ता त्या लोकांना जे वास्तवतेपासून अनभिज्ञ आहेत अत्याचाराने नष्ट करत नाही.^१०० (१३२) प्रत्येक माणसाचा दर्जा त्याच्या कर्मानुसार आहे आणि तुमचा पालनकर्ता लोकांच्या कर्मापासून गाफील नाही. (१३३) तुमचा पालनकर्ता निरपेक्ष आहे आणि त्याची अनुकंपा मोठी आहे.^१०१ जर तो इच्छील तर तुम्हाला पदच्युत करील व तुमच्या जागी इतर ज्यांची इच्छील त्या लोकांची नियुक्ती करील, ज्याप्रमाणे

---

९८)    म्हणजे आम्ही स्वीकार करतो की आपणाकडून अनेक पैगंबर येत होते आणि आम्हाला सत्य ज्ञान देत होते. परंतु हा आमचा दोष होता की आम्ही त्यांचे म्हणणे ऐकले नाही.
९९)    म्हणजे बेसावध व अनभिज्ञ नव्हते, असे नव्हे तर नकार देणारे होते. ते स्वत: मान्य करतील की सत्य आमच्यापर्यंत पोहचले होते परंतु आम्ही स्वत: त्याला मान्य करण्यास नकार दिला होता.
१००)    म्हणजे अल्लाह आपल्या दासांना ही संधी देऊ इच्छित नाही की त्यांनी दावा करावा की तू तर आम्हाला वास्तविकता सांगितली नाही आणि सरळमार्ग दाखविण्याचा प्रबंधसुद्धा केला नाही, मात्र जेव्हा अज्ञानामुळे आम्ही वाममार्गाने चाललो तर आता तू आमची पकड करीत आहे? त्या दाव्याला छेद देण्यासाठी अल्लाहने जगात अनेक पैगंबर पाठविले आणि ग्रंथ अवतरित केले जेणेकरून जिन्न आणि मनुष्याला स्पष्टत: सचेत केले जावे. आता जर लोक वाममार्गावर चालत आहेत आणि यासाठी अल्लाह त्यांना शिक्षा देत आहे तर त्याविषयी ते स्वत: जबाबदार आहेत, अल्लाह नव्हे.
१०१)    ‘‘तुमचा पांलनकर्ता निरपेक्ष आहे'' म्हणजे त्यला तुमची काहीएक गरज नाही त्याचे कोणताच स्वार्थ तुमच्याशी नाही, तसेच त्याचे कोणतेच हित तुमच्याशी जुडले नाही, की त्यामुळे तुमच्या अवज्ञेने त्याचे  काहीच  बिघडत  असावे,  किंवा  तुमच्या  आज्ञापांनाने  त्याला काहीच लाभ पोहचत असावा. तुम्ही  सर्वजण मिळून त्याचे कट्टर अवज्ञाकारी बनलात तरी त्याच्या बादशाहीत कणभरसुध्दा कमी होणार नाही. तसेच सर्वजण मिळून त्याचे आज्ञापालक आणि उपासक बनले तरी त्याच्या साम्राज्यात कणभराची वाढ होणार नाही. तो तुम्ही नतमस्तक होण्याचा मोहताज नाही आणि ना तुमच्या नवस व नैवेद्याचा. अल्लाह तुमच्यावर स्वत:चे अगणित खजाने लुटत आहे; विना त्याचे की मोबदल्यात तुमच्याकडून काही मिगवे ‘‘दया त्याचे नीती आहे'' याचे दोन अर्थ होतात.
१)    एक हा की तुमचा पालनहार तुम्हाला सरळमार्गावर चांण्याचा जो आदेश देत आहे आणि वास्तविक तथ्याविरुद्ध आचरण स्वीकारण्यास मनाई करतो. याचे कारण हे नव्हे की तुमच्या सरळ चालण्याने अल्लाहचा काही लाभ होतो आणि तुमच्या वाममार्गावर चालण्याने त्याचे नुकसान होईल. किंबहुना याचे खरे कारण आहे हे की सरळमार्गावर चालण्यात तुमचा स्वत:चा लाभ आणि वाममार्गावर चालण्यात तुमचे स्वत:चेच नुकसान आहे. म्हणून ही पूर्णत: अल्लाहची मेहरबानी आहे की तो तुम्हाां त्या सन्मार्गावर चालण्याची शिकवण देतो ज्यामुळे तुम्ही उच्च दर्जापर्यंत प्रगती करण्यास योग्य बनता आणि त्या वाममार्गापासून तुम्हाला रोखतो ज्यामुळे तुम्ही नीचतर दर्जाकडे ढासळता.
२) तुमचा पालनहार कठोर नाही. तुम्हाला शिक्षा देण्याची त्याला हौस नाही. तो तुम्हाला पकडण्याच्या व मारण्याच्या मागे नाही की तुमच्याकडून थोडीशी चूक घडताच तुमचा समाचार घ्यावा. खरे तर अल्लाह आपल्या तमाम निर्मितींवर अत्यंत दयाळु आहे. तो परम दयाळुपणे (ईशत्व) करत आहे आणि मानवजातीशीदेखीं त्याचा हाच व्यवहार आहे. म्हणूनच तो तुमचे अपराधावर अपराध माफ करतो. तुम्ही अवज्ञा करता, पाप करता व अपराधांवर अपराध करता. अल्लाहच्या उपजीविकेवर गुजरान करूनही त्याच्या आदेशांची पायमल्ली करता. तरीही अल्लाह नरमाईने व क्षमाशींतेने काम घेतो आणि तुम्हाला सावरण्यासाठी आणि समजण्यासाठी आणि सुधार करण्यासाठी वाव देतो. जर का तो कठोर असता तर त्याच्यासाठी काहीच कठीण नव्हते की तुम्हाला जगातून चालते करावे आणि तुमच्या जागी दुसऱ्यांना उभे करावे किंवा समस्त मानवजातीला नष्ट करून इतर दुसरी निर्मिती अस्तित्वात आणावी.