Halloween Costume ideas 2015

जर्मनीच्या यशाचे रहस्य

पाश्चिमात्य देशाचे आम्हाला जे विलक्षण अप्रूप आहे त्या युरोपीय महासंघाचे नेतृत्व सध्या जर्मनीकडे आहे. दुसऱ्या महायुध्दानंतर उजाड झालेल्या व त्यानंतर पूर्व जर्मनी आणि पश्चिम जर्मनीच्या अनेक वर्षांच्या संघर्षानंतर अल्पावधीतच फिनिक्ससारखी भरारी घेऊन जर्मनीने आपले नेतृत्व सिध्द केले. हे अत्यंत कौतुकास्पद आहे. युध्दात होरपळून निघालेल्या व संपूर्ण जर्जर झालेल्या या देशाने एवढ्या कमी काळात फक्त आपली पुनर्बांधणीच केली नाही तर आपले श्रेष्ठत्वही सिध्द केले.
    पाश्चिमात्य देशांच्या यशाने प्रभावित होऊन त्यांचे अनुकरण करण्याचा आम्ही नेहमीच प्रयत्न करीत असतो. परंतु दुर्दैवाने आपण त्यांच्या सद्गुणांचे कमीच अनुकरण करतो. त्यांच्या यशाचे रहस्य न समजता फक्त त्यांच्या जीवनपध्दतीच्या अंधानुकरणाने आपल्याला नक्कीच यशापर्यंत पोहचता येणार नाही. व्यावसायिक कारणासाठी केलेल्या प्रदीर्घ दौऱ्यात मला युरोपीय देशांच्या प्रगतीच्या रहस्याचा अभ्यास करता आला. विशेषत: जर्मनीची संस्कृती आणि गुणदोषांचा बारकाईने निरीक्षण आणि विश्‍लेषण करण्याची संधी मिळाली.
    जर्मनीच्या प्रगतीचे पहिले रहस्य आहे ते म्हणजे हे लोक कमालीचे शिस्तप्रिय आहेत. वैयक्तिक आणि सार्वजनिक जीवनात ते काटेकोरपणे शिस्तीचे पालन करतात. यश हे शिस्तीशिवाय मिळूच शकत नाही आणि योगायोगाने मिळाले तरी ते फार काळ टिकू शकत नाही, हे त्यांना चांगलेच उमगलेले दिसते. कोणत्याही परिस्थितीत शिस्त मोडायची नाही. अगदी रस्त्यावर कोणतीही गाडी नसली तरी सिग्नल झाल्याशिवाय रस्ता ओलांडायचा नाही, इतपत काटेकोरपणे नियम पाळले जातात. कायदे हे व्यापक जनहितासाठीच असतात व त्यांचे पालन हेच एक स्वस्थ व सुरक्षित समाज निर्माण करू शकतात.
    जर्मनीच्या शाळांमध्ये पहिले तीन वर्षे मुलांना फक्त संस्कार शिकविले जातात. आदर्श वर्तणुकीचे आणि सामाजिक संस्थेचे धडे दिले जातात. ज्या राष्ट्रात आदर्श वर्तवणुकीवर अगदी बालपणापासूनच काम केले जाते, त्या देशात आदर्श नागरिक घडणे मुळीच आश्चर्यकारक नाही. बालपणी कोऱ्या पाटीवर केलेले संस्कार मुलं कधीच विसरत नाहीत. शिस्त हे त्यांच्या जीवनाची अविभाज्य अंग आहे. शिस्तबध्द सामाजिक जीवनाप्रमाणेच ते वैयक्तिक जीवनातदेखील खूप शिस्तप्रिय आहेत. तेथील कार्यालये व दुकाने सकाळी 7 वा. सुरू होतात. साहेब कर्मचाऱ्याच्याही अर्धातास अगोदर ऑफिसला पोहचलेला असतो. सकाळी एवढ्या लवकर पोहचणे अनिवार्य होते. रात्री 9 ते 10 च्या सुमारास ते झोपतात. दुपारी साधारणत: तीन चार वाजेपर्यंत ते आपली कामे आटोपून वैयक्तिक जीवनाचा स्वच्छंद आनंद घेतात. आपल्यासारखे रात्रंदिवस काम करण्याची त्यांना सवय नाही.
    मुळातच फक्त पैसा कमविणे हाच त्यांच्या जीवनाचा उद्देश नसल्यामुळे ते जीवन पूर्णपणे उपभोगण्यावर जास्त भर देतात. पैसा हा त्यांचा साध्य नसून आनंदी जीवन जगण्यासाठीचा साधन मात्र आहे. आणि म्हणून सार्वजनिक जीवनात तेथे भ्रष्टाचारदेखील नगण्यच आहे. कमावलेल्या पैशातच सुखी व समाधानी जीवन जगण्याची कला त्यांना अवगत आहे. पैशाची बचत न करता त्याचा संपूर्ण उपभोग करणे हेच त्यांचे जीवनशास्त्र. म्हणून जीवन जगण्याची खरी कला त्यांना अवगत झाल्याचे प्रकर्षाने जाणवते.
    त्यांच्या या बिनधास्त जीवनशैलीमुळे ते निरोगी आणि चिंतामुक्त असतात. आठवड्यात मिळणाऱ्या दोन दिवसांच्या सुट्टयांत जंगलात भटकंती, हा त्यांचा आवडता छंद. सायकल हे त्यांचे आवडते वाहन, निसर्गप्रेमी जर्मन लोकांच्या जीवनाचा कल नैसर्गिक जीवनपध्दतीकडे असल्यामुळे ते जास्त आनंददायी जीवन जगू शकतात. म्हणून अगदी म्हातारपणात देखील ते कणखर आणि स्वस्थ असतात. जर्मन हे स्वभावाने सरळ असतात आणि बोलण्यात आणि वागण्यात स्पष्ट आणि पारदर्शक असतात. औपचारिकता त्यांना आवडत नाही, वरिष्ठ आणि कनिष्ठ, असा भेदभाव पाळत नाहीत. कर्मचारीदेखील वरिष्ठाला नावाने हाक मारतो. सहकाऱ्याच्या भूमिकेतून काम केल्यामुळे कामाच्या ठिकाणी नेहमीच आनंदी आणि खेळीमेळीचे वातावरण असते आणि म्हणूनच काम उत्कृष्टदर्जाचे होत असते. शिस्तबध्द आणि नैसर्गिक जीवन पध्दतीप्रमाणेच जर्मन हे आपल्या कामाबद्दल कमालीचे प्रतिबद्ध असतात. कामात कोणतीही कसर न ठेवता सर्वस्व झोकून देण्याची त्यांची कार्यशैली बेजोड आहे. यामुळेच त्यांनी केलेली निर्मिती ही अप्रतिम आणि उत्कृष्ट असते. यामुळेच यंत्र आणि वाहनांच्या निर्मितीत जगात ते अद्वितीय आहेत. कोणत्याही कामाचा संपूर्ण अभ्यास, नियोजन, नियंत्रण व उणीवारहित कार्यपध्दती व स्वत:ला झोकुन देण्याची कार्यपद्धत हे त्यांच्या यशाचे द्योतक आहे.
    जर्मन वेळेच्या व्यवस्थापनात कटिबध्द असतात, वेळेचे काटेकोरपणे पालन ही त्यांची संस्कृती आहे, ते शब्दाला जागणारी लोक आहेत. शब्दाला जागणारी माणसेच शाश्वत विकास करू शकतात. चालढकल हा मुळात त्यांच्या अभ्यासक्रमातील विषयच नाही. प्रत्येकजण वेळेचे कसोशीने पालन करीत असल्यामुळे कामात कोठेही दिरंगाई होत नाही. वेळेचे अनन्यसाधारण महत्व असल्यामुळे टाईमपासचा प्रकार मला तेथे आढळला नाही. जर्मनीची लोकशाही अत्यंत प्रगल्भ आहे. आचार-विचारांचे स्वातंत्र्य व लोकांमध्ये सहिष्णुता आणि समजूतदारपणा असल्यामुळे सार्वजनिक जीवनात शांती आणि सौहार्द पाहायला मिळते. जर्मन हे कमालीचे राष्ट्रवादी आहेत. परंतु हा नावापुरता राष्ट्रवाद नाही. हा माझा राष्ट्र आहे आणि माझ्या स्वहितापेक्षा राष्ट्रहित श्रेष्ठ आहे. ही राष्ट्रप्रेमाची भावना जर्मन लोकांमध्ये ओतप्रोत भिनलेली असल्यामुळे त्यांच्याकडे सार्वजनिक जीवनात भ्रष्टाचार नसल्याचे आढळले. पैशासाठी तडजोड होत नसल्यामुळे साहजिकच सार्वजनिक कामे उत्कृष्ट होत असतात. त्यांना आपल्या राष्ट्राचे आणि तेथील प्रत्येक गोष्टींचा खूप अभिमान आहे. उसनी भाषा बोलण्यात गर्व माणण्याएवेजी ते आवर्जून जर्मन भाषाच बोलतात. अशा अनेक सद्गुणांमुळे हे राष्ट्र प्रगत राष्ट्रात अग्रगण्य ठरले आहे. आपल्याला त्यांच्या या प्रगतीचे विलक्षण आकर्षण जरी असले तरी फक्त त्यांच्या लाईफस्टाईलचे अंधानुकरण करून चालणार नाही तर त्यांचे गुण ज्यांच्यामुळे ते प्रगतीच्या शिखरावर पोहचले ते आत्मसात करावे लागतील. तेव्हाच आपल्याला त्यांच्यासारखा विकास साध्य करता येईल. 

- अर्शद शेख
9422222332
(लेखक आर्किटेक्चर असून ट्रेल ब्लेझर आर्किटेक्टस, जर्मनीचे पार्टनर आहेत.)

Post a Comment

statcounter

MKRdezign

Contact Form

Name

Email *

Message *

Powered by Blogger.
Javascript DisablePlease Enable Javascript To See All Widget