कोरोनाची दहशत

गेल्या २० वर्षात ‘सार्स कोव्ही’ हा आढळलेला तिसरा साथ पसरवणारा विषाणू आहे. २००३ साली ‘सार्स कोव्ही’मुळे सार्स हा जीवघेणा नेहमीपेक्षा वेगळा न्यूमोनिया जगभर पसरला होता.  त्यानंतर १० वर्षांनी मध्य पूर्वेत ‘मर्स कोव्ही’- (मिडल ईस्ट रेस्पिरेटरी सिन्ड्रोम) हा विषाणू दिसून आला. या विषाणूची लागण २,४९४ जणांना झाली असून या विषाणूमुळे सुमारे ९००  मृत्यू झाले आहेत. सार्स को व्ही अधिक वेगाने पसरला पण त्यापासून झालेल्या मृत्यूची संख्या तुलनेने कमी होती. ८००० बाधित रुग्ण व ८०० मृत्यू. ‘कोरोना' म्हणजेच ‘कोविड १९'  विषाणूंचा संसर्ग सध्या जगभरात वणव्यासारखा पसरत चालला आहे. जगातील १०३ देशांतील लाखाहून अधिक लोकांना त्याची लागण झाली असून आजवर सुमारे पाच हजारहून अधिक  लोकांचा बळी त्याने घेतला आहे. त्यातील चार हजारहून जास्त लोक चीनमधील आहेत. मार्च महिन्याच्या सुरुवातीपासून दक्षिण कोरिया, जपान, इटली, इराण आणि अमेरिकेतही या  विषाणूचा संसर्ग झालेल्यांची संख्या वाढू लागली आहे. इराणमधील मृतांचा आकडा दरदिवशी वाढत चालला आहे. अशा रुग्णांनी भारतात पन्नाशी गाठली आहे. महाराष्ट्रातदेखील कोरोनाचे  चार रुग्ण आढळले आहेत. आजपर्यंत भारतातील आकडा नियंत्रणात असला तरी आपल्याकडील लोकसंख्येची घनता, सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था आणि स्वच्छतेच्या सवयी लक्षात  घेता, हा संसर्ग मोठ्या प्रमाणावर पसरण्याची भीती आहे. भारत उष्णकटीबंदात येत असल्याने संबंधित व्हायरसचा निभाव लागेल अशी शक्यता नसल्याचे मत वैद्यकीय तज्ज्ञाने व्यक्त  केले आहे. कोराना या व्हायरसच्या चर्चेने देशाचे ५ लाख कोटीचे नुकसान झाले. कोरोना नावाचा एक व्हायरस आला आणि जगाने धास्ती घेतली, ज्या चीनमध्ये हा व्हायरस जन्माला  आला त्या चीनचा निवडक भाग सोडला तर सर्व व्यवहार सुरळीत असल्याचे म्हटले जाते.
भारतातील पोल्ट्री हा व्यवसाय करणारे कितीतरी शेतकरी आर्थिक अडचणीमध्ये सापडले आहेत, खोट्या अफवेने कोट्यवधी रुपयांचे नुकसान झाले. ग्रामीण भागाच्या आर्थिक घडी केवळ  या अफवेने विस्कटली आहे. एका दिवसात मास्कचे वाढलेले भाव आणि लोकांची उडालेली धांदल हे आमच्या मानसिकतेचे दिवाळेपण सिद्ध करणारे आहे. अमेरिकन कंपन्यांनी अफवा  पसरवली यामुळे शेतकऱ्यांचे तब्बल ६०० कोटींचे नुकसान झाले आहे. आपले सरकार याबद्दल गांभीर्य ठेवत नसून देशात अश्या अफवांना रोखण्याचे कुठलेही पाउल उचलत नाही हे दुर्दैवी  आहे. अशा अफवेत लाखो कोटी रुपयांचे कर्ज बुडव्यांची चर्चा सध्या मीडियामधून गायब झालेली दिसते. एक तर चीनची सरकारी आकडेवारी विश्वासार्ह नसते. दुसरे म्हणजे विषाणू  संसर्ग पसरत आहे, हे अगदी अध्यक्ष शी जिनपिंग यांना माहिती असूनही त्यांनी सुरुवातीचे काही आठवडे हे प्रकरण गांभीर्याने घेतले नाही. दोन-चार महिन्यांनी जेव्हा जग या धक्क्यातून सावरेल, तेव्हा अनेक बहुराष्ट्रीय कंपन्या आपले उत्पादन अधिक विकेंद्रित करतील. यामुळे या सर्व देशांमध्ये शेअर बाजारांच्या निर्देशांकांनी जोरदार आपटी खाल्ली आहे.  जगाची आर्थिक घडी विस्कटल्यामुळे खनिज तेलाच्या मागणीवरही मोठा परिणाम झाला आहे. चार दिवसांत ब्रेंट व्रुâड तेलाचे भाव बॅरलला ५५ डॉलरवरून ३४ डॉलरपेक्षा कमी झाले.  कोरोनामुळे जागतिक अर्थव्यवस्थेच्या वाढीचा वेग मोठ्या प्रमाणावर मंदावणार आहे, हे आता स्पष्ट झाले आहे. भारताची अर्थव्यवस्थेची अरस्था कोरोनामुळे आणखीनच बिकट झाली   आहे. देशाच्या ढेपाळलेल्या अर्थव्यवस्थेला ‘मुडीज इन्वेस्टर्स सव्र्हिस’ या रेटिंग एजन्सीने पुन्हा एकदा झटका दिला. एजन्सीने महिनाभरात दुसऱ्यांदा देशाच्या विकासदराचा अंदाज  घटवला. चालू आर्थिक वर्षाचा विकास दर ५.३ टक्के राहील, असा अंदाज मुडीजने वर्तवला आहे. कोरोना विषाणूचा फैलाव रोखण्यासाठी कितीही प्रयत्न केले तरी या विषाणूमुळे जगभरात सुमारे दीड कोटी लोकांचा मृत्यू होऊ शकतो, अशी भीती ऑस्ट्रेलियन नॅशनल विद्यापीठाने संशोधन करून तयार केलेल्या अहवालामधून व्यक्त करण्यात आली आहे. कोरोना  विषाणूचा फैलाव रोखण्यासाठी जगभरातून पुरेसे प्रयत्न झाले नाहीत तर येत्या काही वर्षांत जगभरात मिळून ६ कोटी ८० लाख लोकांचा मृत्यू होईल. या विषाणूमुळे चीन आणि  भारतातील लाखो लोकांचा मृत्यू होईल, अशी भीती या अहवालामधून व्यक्त करण्यात आली आहे. तर येत्या जूनपर्यंत कोरोना विषाणूवर नियंत्रण न मिळाल्यास त्याचा चीनच्या  अर्थव्यवस्थेबरोबरच जागतिक जीडीपी वृद्धीदर एक टक्क्याने घसरण्याचा अंदाज, असे ‘डन अ‍ॅण्ड ब्रॅडस्ट्रीट’ने आपल्या अहवालात म्हटले आहे. या संकटाचा सामना करण्यासाठी  आंतरराष्ट्रीय सहकार्याइतकीच आर्थिक शिस्त अवलंबणे, लोकांशी सतत संवाद ठेवून त्यांच्यातील कोरोनाबद्दल जागरुकता निर्माण करणे, भीतीपोटी अफवा पसरविण्यास अटकाव करणे,  घरून काम करणे किंवा ई-शिक्षण असे चाकोरीबाहेरचे उपाय शोधणे आणि सार्वजनिक आरोग्य यंत्रणा सुसज्ज ठेवणे, असे सर्व प्रकारचे प्रयत्न करावे लागतील.

- शाहजहान मगदुम
मो.:८९७६५३३४०४